Inwoner

Sinds 1 januari 2023 werken we samen met Stichting Leergeld. Zij hebben dit jaar al 172 kinderen geholpen (105 gezinnen). Onder andere  met lidmaatschappen van verenigingen, fietsen en laptops. Ook zijn er beleidsregels vastgesteld, zodat er meer maatwerk mogelijk is.

Daarnaast lopen de volgende acties:

• cliënt ervaringsonderzoeken zijn uitgezet onder inwoners (wat gaat goed en wat kan beter);
• we onderzoeken of er een permanent noodfonds (voor mensen die tussen wal en het schip vallen) noodzakelijk is;
• er zijn samenwerkingsafspraken gemaakt (convenant) met ketenpartners bij zware fraudecasuïstiek.

Er zijn grote veranderingen doorgevoerd binnen onze schuldhulpverlening en dat betekent dat we de gehele schuldhulpverlening zelf gaan uitvoeren. Inwoners hebben een vast aanspreekpunt en hoeven hun verhaal niet meer te herhalen bij de verschillende instanties. Wat we gaan doen:

• We bieden saneringskredieten aan zodat het aantal schuldeisers wordt beperkt;
• We bieden budgetbeheer aan om schulden te voorkomen.

Hiervoor is inmiddels alles ingericht (aanpassingen systemen en contracten). Dit gaan we de komende periode monitoren en we sturen bij waar nodig.

Daar waar mogelijk sturen we op de kosten, maar wanneer hulp nodig is bieden we dit ook. Dit is het spanningsveld waar we mee te maken hebben. Op dit moment hebben we onze kosten realistisch geraamd en monitoren deze goed.

• We hebben onze gebiedsaanpak voor Millingen aan de Rijn voorgedragen als project voor medefinanciering van de Groene Metropoolregio. Dit kan helpen om het goed van de grond te krijgen. Dit willen we combineren met het aardgasvrij maken van een wijk in Millingen.
• De interne samenwerking binnen onze organisatie is verbeterd. Medewerkers weten elkaar goed te vinden. Om het integrale werken te bevorderen hebben we één ICT-applicatie voor inkomen, jeugdhulp, leerlingenvervoer, participatiewet, statushouders/inburgering, Wmo en schuldhulpverlening ingekocht en starten we nu met de implementatiefase.
• We hebben aanbod voor laagdrempelige opvoedondersteuning gerealiseerd (groepsaanbod)  en bovendien hebben we het maatschappelijk werk algemeen toegankelijk gemaakt (dus geen indicatie van het sociaal team nodig). We hebben ook geïnvesteerd in extra jongerenwerk, onder andere op het Montessori college in Groesbeek.

In het kader van het terugdringen van het jeugdzorggebruik is de Hervormingsagenda opgesteld. De daarin gemaakte (landelijke) afspraken zullen wij lokaal moeten vertalen.

Verder zijn we bezig met de implementatie van het Integraal Zorgakkoord (IZA) dat vorig jaar door een groot aantal partijen is ondertekend (waaronder VNG). Doel is om de zorg goed, toegankelijk en betaalbaar te houden terwijl de vraag sneller toeneemt dan het aanbod, onder andere door vergrijzing en schaarste op de arbeidsmarkt. De zorg staat daarmee onder druk. In 2023 gaan we hiervoor aan de slag met het opstellen van een regiobeeld (kwartaal 2) en een regioplan (kwartaal 4). De eerste stappen hiervoor zijn gezet.

Omdat het sociaal domein altijd in beweging is gaan we de balans opmaken of de opgave en de belangrijkste thema’s aan herijking toe zijn.

De Wijk-GGD is verlengd voor 2023. Uit de evaluatie bleek dat de inzet van de Wijk-GGD gewaardeerd wordt, zowel door inwoners als professionals, vanwege de laagdrempeligheid en ervaringsdeskundigheid. We sturen bij waar nodig.   

Met Forte Welzijn zijn afspraken gemaakt over het uitbreiden van het aanbod van vrijwillige Maatjes. Een communicatiecampagne hierover is door Forte Welzijn opgestart. De campagne heeft 19 reacties opgeleverd, waarvan na gesprekken met deze potentiële vrijwilligers er 14 maatje zijn geworden.

We hebben in maart activiteiten georganiseerd in het kader van de Welkome Wijk en de Week van de Psychiatrie. In het najaar gaan we hier mee verder.

Er zijn afspraken gemaakt met aanbieders, zodat in 2023 een breed palet aan trainingen en cursussen gegeven kan worden in het omgaan en communiceren met mensen met een beperking, zoals een lichte verstandelijke beperking, autisme, niet-aangeboren hersenletsel en psychische problematiek. Deze trainingen en cursussen zijn voor iedereen. De eerste trainingen zijn gestart.

Dit jaar organiseren we bijeenkomsten over dementie, zowel voor collega's als voor ondernemers, en hoe je daar als samenleving op een goede manier mee om kan gaan. De bijeenkomsten worden verzorgd door Alzheimer Nederland. Zo zorgen we ervoor dat we een dementievriendelijke gemeente worden.

Als vervolg op de vitaliteitsmarkt in Groesbeek organiseren we in september een vitaliteitsmiddag in Millingen aan de Rijn. Langer zelfstandig thuis wonen wordt vanuit verschillende invalshoeken belicht.

Per januari is de inzet van Stichting Buurtgezinnen structureel gemaakt. Aankomend jaar is er ruimte om acht nieuwe gezinnen aan elkaar te koppelen. We onderzoeken of we gebruik gaan maken van de Zorgoppas. Deze instantie biedt een oppas gespecialiseerd in zorg voor kwetsbare kinderen, zodat ouders ontlast worden. Momenteel wordt de Gelderse Verbeteragenda Jeugdbescherming geëvalueerd op knelpunten in het uitvoerende proces. Een goedlopend proces zorgt immers voor snel handelen, zodat de hulp zo snel mogelijk op de goede plaats is. De toekomsttuinen die in 2022 gestart zijn in Nijmegen worden gevolgd om hier zelf als gemeente van te leren. We verwachten dit jaar nog een implementatie te kunnen doen.

In het eerste kwartaal heeft Mantelzorg Berg en Dal een thema-avond georganiseerd over mantelzorg en wonen (De Sprong, in Ooij). Thema's die besproken werden zijn: (pre-)mantelzorgwoningen, Wmo-aanpassingen aan de woning en de mantelzorgurgentieverklaring (voor sociale huur).

De gemeente, ODRN, Oosterpoort Wonen en Waardwonen waren bij deze avond aanwezig.

De gemeente Berg en Dal werd begin 2023 in een uitzending van 1vandaag benoemd als voorbeeldgemeente voor beleid over pre-mantelzorg wonen, omdat we het mogelijk maken om al eerder te verhuizen. We anticiperen hiermee op de toenemende zorgbehoefte.

Wij gaan verder met de reguliere activiteiten van Mantelzorg Berg en Dal. Zoals het organiseren van de mantelzorgtafels (waar lotgenoten elkaar kunnen spreken) en respijtzorg (tot nu toe 4 casussen).

We gaan verschillende initiatieven van groepen jongeren uitwerken en (hopelijk) realiseren:

• in mei is het Calisthenicspark in Millingen aan de Rijn samen met jongeren gerealiseerd. De initiatiefnemers gaan hier samen met andere jongeren sporten;
• samen met twee groepen jongeren werken we plannen uit voor een skatepark in de buurt van Beek. Een vergunning is aangevraagd voor een skatepark bij het Wylerbergmeer;
• de muziekstudio in het jongerencentrum Maddogs is gerealiseerd. Nu wordt samen met jongeren muziek gemaakt.

Afgelopen jaar is een rapport (door externe werkgroep Burgerparticipatie) opgeleverd met aanbevelingen over de dorpsagenda's. Daar gaan we dit jaar mee aan de slag. Een belangrijke aanbeveling uit dit rapport is dat de gemeente zich meer uitspreekt over dorpsagenda's: hoe komen deze tot stand en wat is de status. En wat kan je van de gemeente verwachten in het proces tot de agenda, en daarna. We starten met een gesprek met alle betrokkenen bij een dorpsagenda. Daarna schrijven we op een toegankelijke manier op wat dorpsagenda's zijn en hoe we samenwerken. Dit komt in de vorm van een animatie op onze website.

Vanuit de dorpsagenda Leuth is in het eerste kwartaal ‘vergroenen van Leuth, fase 2’ opgeleverd. Dit betreft de buitenruimte bij de Vriendenkring. Daarnaast voert de gemeente aan de hand van de dorpsagenda Berg en Dal gesprekken over verkeersveiligheid en is in de Breedeweg een groep inwoners ‘Samen in de Breedeweg’ opnieuw aan de slag met een dorpsagenda. We gaan verder met de ondersteuning en inzet waar nodig.

Dit jaar ronden we de evaluatie van de nota participatie af. Daar hebben we meer tijd voor genomen. Na de zomer wordt de evaluatie aan de raad voorgelegd. De uitgangspunten uit deze nota zijn opgenomen in het koersdocument voor de Omgevingsvisie.

Na de zomer leggen we ook de Participatieverordening aan de raad voor. De participatieverordening is een uitwerking van de nota en vervangt de Inspraakverordening van de gemeente.

Tijdens de participatie van inwoners over het ‘zonneveld’ tussen Leuth en Millingen en zonnepark Lagewald is de VR bril ingezet.

We betrekken in een vroegtijdig stadium de inwoners van Berg en Dal bij het project Dekkerswald om met hen het concept de “zorgzame buurt” vorm te geven.  

In 2022 hebben we de belangrijkste onderdelen van de Wet Inburgering opgezet en uitgevoerd. Daarnaast hebben we taalmaatjes en taalstages bij bedrijven geregeld. In april is de eerste groep statushouders gestart met de Module Arbeidsmarkt en Participatie bij het Werkbedrijf.

We gaan in 2023 ongeveer 80 statushouders (indicatief) huisvesten. Van deze 80 statushouders is ongeveer 65% (52 statushouders) inburgeringsplichtig. Deze 52 statushouders vallen allemaal onder de nieuwe Wet Inburgering. Daarnaast gaan we verder met begeleiding geven aan statushouders die onder de oude wet vallen. Op dit moment begeleiden we ongeveer 180 statushouders uit de oude wet.

Eind 2024 moeten gemeenten de regierol vervullen voor een gemeentelijke gezinsaanpak Geletterdheid. Ouders spelen namelijk een cruciale rol bij de taalontwikkeling van hun kind. In samenwerking met Stichting Lezen en Schrijven heeft een eerste inventarisatie plaatsgevonden. Op regionaal niveau is er in samenwerking met de nieuwe taalcoördinator ingezet op een duurzame inzet van team basisvaardigheden en het actief betrekken en enthousiasmeren van het bondgenootschap. In voorjaar 2023 is het bondgenootschap na een coronaperiode voor het eerst weer bij elkaar geweest. We gaan verder met de uitvoering van deze aanpak.

Het vrijwilligerssteunpunt van Forte Welzijn werkt aan de voorbereidingen voor een zomercongres voor Berg en Dalse vrijwilligers.

Er is in de afgelopen periode bij vrijwilligers geïnventariseerd welke cursus- en deskundigheidsbevorderingsbehoefte zij hebben. Op basis van de uitkomsten gaan we dit jaar in ieder geval cursussen aanbieden over:

• het vinden van vrijwilligers (meer algemeen);
• het vinden van vrijwilligers voor specifiek verenigingen;
• het vinden van bestuursleden en hoe communicatie/ publiciteit ervoor kan zorgen dat een stichting/ vereniging zich beter op de kaart zet.

Het vrijwilligerssteunpunt en het opbouwwerk hebben twee workshops georganiseerd over motiverende gespreksvoering voor vrijwilligers van inloop en ontmoeting locaties. Hier sloten ook nog andere vrijwilligers bij aan.

Tot medio maart heeft het vrijwilligerssteunpunt 5 matches gemaakt tussen vrijwilligers en vrijwilligerswerk.

De vrijwilligers van de inloop en ontmoeting zijn geschoold in motiverende gespreksvoering.

Vanuit het preventie –en sportakkoord worden verschillende initiatieven ondersteund. In mei komt er een theatervoorstelling 'Hoezo nix aan?’ voor ouders van (pre)pubers in de gemeente Berg en Dal. Via deze interactieve voorstelling krijgen ouders handvatten om problematisch middelengebruik bij hun kinderen te voorkomen.

Verder bereiden we in Millingen samen met de fysiotherapeut, diëtist en de basisschool de gezonde leefstijl interventie ‘WoWijs’ voor, zodat deze in het schooljaar 2023-2024 van start kan gaan. WoWijs is een multidisciplinair programma voor kinderen met overgewicht tussen de 6 en 14 jaar. Samen met een diëtist, beweegdocent/ specialist en coach werken de kinderen aan een gezonde leefstijl en het krijgen van een gezond gewicht.

Pro persona gaat trainingen geven ‘liever bewegen dan moe’ voor mensen met lichte depressieve klachten. Het is voorlichting over een gezonde leefstijl in combinatie met een beweegprogramma.  

In maart vond een eerste bijeenkomst plaats met alle samenwerkingspartners op het gebied van geboorte voor een nieuw beleidsplan ‘Kansrijke start’.

In maart vond een eerste bijeenkomst plaats met alle samenwerkingspartners op het gebied van geboorte voor een nieuw plan Kansrijke start. Het huidige plan is van 2020 en moet worden geactualiseerd. Hiermee gaan we dit jaar aan de slag.

Momenteel wordt de pilot beschikkingsvrije jeugdhulp van de St. Maartenschool uitgebreid naar de vijf scholen in het (voortgezet) speciaal onderwijs. De verwachting is dat de pilot start in augustus 2023 en loopt tot december 2024. In de pilot gaan we iedere school koppelen aan één of maximaal twee zorgaanbieders. Deze zorgaanbieder(s) levert de zorg voor alle hulpbehoevende kinderen in de school met zoveel mogelijk hetzelfde personeel. De vaste gezichten zorgen voor meer rust in de klas. Bijkomend voordeel van één zorgaanbieder is dat alle administratie, voor zowel ouders, school, als gemeente, veel efficiënter kan worden ingericht. Deze efficiëntieslag levert mogelijk op termijn ook een financieel voordeel op.

Voor kinderen die meer zorg in het onderwijs nodig hebben, bestaat de mogelijkheid om een individuele beschikking aan te vragen. Het proces van de aanvraag van deze beschikking is vereenvoudigd en gelijkgetrokken voor alle scholen en gemeenten in de regio. De verwachting is overigens dat met de start van bovenstaande pilot er een stuk minder IZBO's afgegeven hoeven worden. Dit blijven we monitoren.

In het voorjaar van 2023 zijn de eerste stappen gezet voor het schrijven van een gemeentelijke visie op inclusieve kinderopvang en onderwijs. Uitgangspunt hierbij is om zoveel mogelijk kinderen in eigen dorp of wijk naar school te laten gaan. De visie gaan we in samenwerking met onderwijspartners en kinderopvang schrijven en gaan we (naar verwachting) in het tweede kwartaal voorleggen ter besluitvorming. De visie is het startpunt voor een meerjarige onderwijsagenda en het ontwikkelen van een IHP (Integraal Huisvestingsplan). Ook moeten hier de punten uit de Hervormingsagenda in terugkomen.

Vanuit het Nationaal programma onderwijs (NPO) lopen diverse projecten. Er is onder andere ingezet op extra schoolmaatschappelijk werk, jongerenwerkers op het voortgezet onderwijs, uitbreiding van Sjors Creatief en de ondersteuning van kinderen en gezinnen voor een soepele overgang van de voor- en vroegschoolse periode naar het primair onderwijs. In het voorjaar hebben de eerste monitorgesprekken plaatsgevonden waar ook gesproken is over de borging van projecten. Dit is een aandachtspunt waarmee we aan de slag gaan.

In de regio Rijk van Nijmegen zijn de aanpakken voor vroegtijdig school verlaten (vsv) en jeugdwerkgelegenheid op elkaar aangesloten in één overkoepelende aanpak ‘jongeren naar school of werk’. Het uitgangspunt voor deze aanpak is de jongere. We streven naar één doorlopende loopbaan 12-27 jaar en een toekomstperspectief voor iedere jongere. Vanaf schooljaar 2022-2023 is de stuurgroep vsv verbreed tot de stuurgroep ‘jongeren naar school of werk'.

In het voorjaar van 2023 is een nieuwe samenwerkingsovereenkomst getekend tussen de Gemeente Berg en Dal en Bureau Leerrecht Nijmegen (voorheen bureau leerplicht). Twee (hiervoor aangestelde) leerplichtambtenaren gaan toezien op de aanpak schoolverzuim bij kinderen van 5 tot 17 jaar. Het goed organiseren van leerplicht is nodig om preventief uitval te voorkomen. De leerplichtambtenaren zijn verbonden aan het netwerk waar we integraal werken aan één gezin, één plan.

In de regionale werkgroep voor de koppeling van zorg en het MBO wordt gewerkt aan verschillende projecten. De twee MBO-scholen in de regio, Yuverta en ROC, passen de projecten vaak gelijk in de praktijk toe zodat snel kan worden geëvalueerd wat werkt en wat niet. Verder gaan we het netwerk samenbrengen rondom de doelgroep, zodat er snel geschakeld kan worden.

Onderwijs nieuwkomers

Sinds het voorjaar van 2022 is de instroom van vluchtelingen en Oekraïense ontheemden in het onderwijs exponentieel toegenomen. Alle kinderen hebben recht op onderwijs en zijn leerplichtig. We streven ernaar om voor alle kinderen een onderwijsplek te creëren. De druk op onderwijsinstellingen is enorm. Voor Oekraïense kinderen is er vooralsnog zowel in het primair als voortgezet onderwijs (binnen een aantal weken) plek. Voor andere nieuwkomers zijn zowel de Bloembergschool (nieuwkomers onderwijs PO) en het Pontem College (nieuwkomers onderwijs VO) vol. Dit betekent dat er jongeren zijn die op dit moment niet naar school kunnen. We werken samen met het Rijk van Nijmegen, het ministerie OCW en de onderwijsinspectie aan een structurelere oplossing. In de tussenperiode bieden we een vorm van dagbesteding en Nederlandse les.

De lokale alliantie ‘veilig (financieel) ouder worden’ heeft aan het sociaal team en onze schuldhulpverleners voorlichting gegeven over signaleren en voorkomen van financieel misbruik.

Bij Sterker hebben we begin dit jaar scheidingsdiensten ingekocht, zoals omgangsbemiddeling, en begeleide omgang. Regionaal organiseren we ouderbijeenkomsten rondom het thema scheiden. Dit is nodig omdat het aantal vechtscheidingen stijgt en daarmee ook het aantal kinderen dat hier de nadelige gevolgen van ondervindt.

Om de ketensamenwerking met onder andere Veilig Thuis te verbeteren neemt het sociaal team in het voor- en najaar deel aan de leerbijeenkomsten 'samen werken aan veiligheid’.