Incidentele baten en lasten
Een goed beeld van de financiële positie van de gemeente vereist ook inzicht in de incidentele baten en lasten die in de begroting zijn verwerkt. Hieronder vindt u een overzicht van de incidentele baten en lasten. Onder de tabel staat een toelichting op de bedragen groter dan € 100.000.
Bedragen x € 1.000 | |||
Begroting 2023 | Rekening 2023 | ||
Programma Inwoner | |||
1.1 | Asiel(inburgering) | -84 | - |
1.2 | Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijshuisvesting | -75 | - |
1.3 | Vrijwillige vervoersdienst | -30 | -15 |
1.4 | Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed | -128 | -127 |
1.5 | Uitvoeringsagenda onderwijs | -30 | -30 |
1.6 | Nationaal Programma Onderwijs | ||
- rijksbijdrage | 391 | 207 | |
- kosten | -391 | -207 | |
1.7 | Onderwijshuisvesting Oekraïne | ||
- rijksbijdrage | 129 | 60 | |
- kosten | -129 | -60 | |
1.8 | Versterking clientondersteuning | - | - |
- rijksbijdrage | 50 | - | |
- kosten | -50 | - | |
1.9 | Opvang vluchtelingen Oekraïne | ||
- rijksbijdrage | 8.628 | 8.288 | |
- kosten opvang | -10.800 | -3.052 | |
1.10 | Middelen dagbesteding amv-ers | -312 | -186 |
1.11 | Kosten Noodlokalen Agora onderwijs Montessori College Groesbeek | -120 | -128 |
1.12 | Versterking gemeentelijke dienstverlening | -254 | -44 |
1.13 | Inrichting Wmo-ruimten | -36 | - |
1.14 | Actieplan Stekkenberg | -29 | -12 |
1.15 | Implementatie nieuwe nota minimabeleid en schuldhulpverlening | -208 | -187 |
1.16 | Inburgering problematiek statushouders | -53 | - |
1.17 | Voorkomen dak- en thuisloosheid (corona) | -50 | - |
1.18 | Energietoeslag | -2.989 | -2.399 |
1.19 | Bijzondere bijstand vroegsignalering | -52 | - |
1.20 | Versterken sociale basis ouderen | -28 | -0 |
1.21 | Extra gelden jeugdhulp (corona) | -584 | -157 |
1.22 | Initiatieven jongeren sport/ontmoetingsplekken (corona) | -53 | -53 |
Totaal programma Inwoner | -7.286 | 1.895 | |
Programma Onze Buurt | |||
2.1 | Achterstallig onderhoud kunstwerken | -25 | -19 |
2.2 | Vergroenen van grijze woonstraten- wijken en dorpscentra | -250 | -5 |
2.3 | Extra speelplek in Leuth | -30 | - |
2.4 | Reservering aanpak De Groesbeek | -50 | - |
2.5 | Snoeien van bomen | -100 | -47 |
2.6 | Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum | -50 | - |
2.7 | Inhuur advies ontwikkeling Sporthal Ooij | -100 | -138 |
2.8 | Uitbreiden operatie Steenbreek | -100 | -4 |
2.9 | Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed | -42 | -79 |
2.10 | Ondergrondse containers locatie Spoorlaan | -65 | -64 |
2.11 | Pilot aardgasvrij maken woningen | -50 | - |
2.12 | Decembercirculaire duurzaamheid | -190 | - |
2.13 | Uitvoering Klimaatakkoord | -238 | - |
2.14 | Plaatsen openbare watertappunten | -38 | - |
Totaal programma Onze Buurt | -1.327 | -356 | |
Programma Onze Gemeente | |||
3.1 | Opbrengst grondverkopen Hulsbeek | 230 | 214 |
3.2 | Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek | -100 | - |
3.3 | Aansluiten op uniform wandelnetwerk Gelderland | -100 | -88 |
3.4 | Project streekproducten | -50 | - |
3.5 | Invoering Omgevingswet | -517 | -170 |
3.6 | Project vitale vakantieparken | -250 | -80 |
3.7 | Integriteitsonderzoek gemeenteraad | -31 | -39 |
3.8 | Aanwijzing interim griffier | -35 | -26 |
3.9 | Subsidie behoud Museumpark Orientalis | -400 | -400 |
3.10 | Coronabudget impuls re-integratie | -149 | - |
3.11 | Verduurzamen MKB Berg en Dal | ||
- subsidie Winterfonds provincie Gelderland | 166 | 46 | |
- kosten | -166 | -46 | |
Totaal programma Onze Gemeente | -1.401 | -590 | |
Programma Ons geld | |||
4.1 | Inzet stelpost inflatie voor energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed | 171 | 171 |
4.2 | Donatie aardbeving Turkije/Syrië | -35 | -35 |
4.3 | Extra bijdrage Munitax | -445 | -282 |
4.4 | Coronagelden lokale cultuur en dorps-/buurthuizen | -82 | - |
4.5 | Algemene uitkering: Energietoeslag | 2.758 | 2.758 |
Totaal programma Ons geld | 2.367 | 2.612 | |
Programma Overhead | |||
5.1 | Vervangen Beheersysteem Wegen, Riool en Groen | -90 | -90 |
5.2 | Volledig digitaal archief | -140 | -17 |
5.3 | Vervangende applicatie Sociaal Domein | -230 | -110 |
5.4 | Herinrichten Planning en Control (P&C) | -290 | -68 |
Totaal programma Overhead | -750 | -284 | |
Totaal exploitatie | -8.397 | 3.277 | |
Reserves | |||
R1 | Bijdrage algemene reserve: | ||
- Vergroenen van grijze woonstraten- wijken en dorpscentra | 250 | 250 | |
- Extra speelplek in Leuth | 30 | 30 | |
- Reservering aanpak De Groesbeek | 50 | 50 | |
- Snoeien van bomen | 100 | 100 | |
- Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum | 50 | 50 | |
- Inhuur advies ontwikkeling Sporthal Ooij | 100 | 100 | |
- Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijshuisvesting | 75 | 75 | |
- Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek | 100 | 100 | |
- Uitbreiden operatie Steenbreek | 100 | 100 | |
- Vervangen Beheersysteem Wegen, Riool en Groen | 90 | 90 | |
- Aansluiten op uniform wandelnetwerk Gelderland | 100 | 88 | |
- Project streekproducten | 50 | 20 | |
- Volledig digitaal archief | 140 | 67 | |
- Vervangende applicatie Sociaal Domein | 260 | 260 | |
- Vrijwillige vervoersdienst | 30 | 30 | |
- Middelen dagbesteding amv-ers | 312 | 186 | |
- Extra bijdrage Munitax | 445 | 282 | |
- Noodlokalen Agora onderwijs Montessori College Groesbeek | 120 | 120 | |
- Aanwijzing interim griffier | 35 | 26 | |
- Herinrichten P&C | 260 | 260 | |
R2 | Bijdrage reserve lopende projecten: | ||
- Versterking gemeentelijke dienstverlening | 254 | 44 | |
- Uitvoering Klimaatakkoord | 238 | - | |
- Verwijderen obstakels openbare ruimte | 70 | - | |
- Invoering Omgevingswet | 517 | 170 | |
- Opvang vluchtelingen Oekraïne | 2.132 | 2.013 | |
- Project vitale vakantieparken | 250 | 80 | |
- Ondergrondse containers Spoorlaan | 65 | 65 | |
- Integriteitsonderzoek raad | 31 | 31 | |
- Herinrichten Planning en Control (P&C) | 30 | - | |
- Inrichting Wmo-ruimten | 36 | - | |
- Subsidie behoud Museumpark Orientalis | 400 | 400 | |
- Pilot aardgasvrij maken woningen | 50 | - | |
- Decembercirculaire duurzaamheid | 190 | - | |
- Actieplan Stekkenberg | 29 | 12 | |
- Pilot inburgering veranderopgave | 21 | 21 | |
- Implementatie nieuwe nota minimabeleid en schuldhulpverlening | 208 | 187 | |
- Coronabudget impuls re-integratie | 149 | 149 | |
- Inburgering problematiek statushouders | 53 | - | |
- Voorkomen dak- en thuisloosheid | 50 | - | |
- Coronagelden lokale cultuur en dorps-/buurthuizen | 82 | - | |
- Extra gelden jeugdhulp (corona) | 584 | 157 | |
- Initiatieven jongeren sport/ontmoetingsplekken (corona) | 53 | 53 | |
- Project Herinrichten Planning & Control | 30 | - | |
R3 | Toevoeging reserve lopende projecten: | ||
- Herinrichting Planning & Control | - | -192 | |
- Plaatsen watertappunten | - | -38 | |
- Energietoeslag | - | -590 | |
- Bijzondere bijstand vroegsignalering | - | -52 | |
- versterken sociale basis ouderen | - | -28 | |
- Integraal HuisvestingsPlan (IHP) onderwijshuisvesting | - | -75 | |
- Vrijwillige vervoersdienst | - | -15 | |
- Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum | - | -245 | |
- Vergroenen Dorpsplein Groesbeek voor leefbaarder centrum | - | -50 | |
- Reservering aanpak De Groesbeek | - | -46 | |
- Snoeien van bomen | - | -53 | |
- Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek | - | -100 | |
- Uitbreiden operatie Steenbreek | - | -96 | |
- Volledig digitaal archief | - | -50 | |
- Vervangende applicatie Sociaal Domein | - | -120 | |
R4 | Toevoeging algemene reserve: | ||
- Restant budget opvang Oekraïners | - | -7.293 | |
Totaal reserves | 8.216 | -3.375 | |
Totaal incidentele baten en lasten | -181 | -98 | |
waarvan baten | 20.569 | 17.240 | |
waarvan lasten | -20.749 | -17.338 | |
Gerealiseerd resultaat 2023 | 4.524 | 3.708 | |
Saldo incidentele baten en lasten | -181 | -98 | |
Structureel resultaat 2023 | 4.705 | 3.806 |
1.4/4.1 Energiecompensatie verenigingen en stichtingen met maatschappelijk vastgoed
Naar aanleiding van een aangenomen motie heeft de raad op 9 februari 2023 besloten om aan verenigingen en stichtingen in onze gemeente met een eigen accommodatie een eenmalige tegemoetkoming te verstrekken voor de hoge energiekosten. Het gaat in totaal om een bedrag van € 600.000 dat we dekken uit de stelpost inflatie.
1.6 Nationaal Programma Onderwijs
Vanuit het Nationaal Programma Onderwijs (NPO) ontvangen we € 391.395. Dit programma is bedoeld om onderwijsvertragingen (onder andere op cognitief en sociaal emotioneel vlak) als gevolg van corona in te lopen en moet leerlingen ondersteunen die het moeilijk hebben door schoolsluitingen en corona. Dit geld zetten we daarvoor in.
1.7 Onderwijshuisvesting Oekraïne
We krijgen een rijksbijdrage van € 129.113 voor de tijdelijke onderwijshuisvesting ontheemden. Dit bedrag moeten we hiervoor inzetten. Het niet bestede bedrag gaat terug naar het rijk.
1.9/R2 Opvang vluchtelingen Oekraïne
Voor de gemeentelijke opvang van vluchtelingen uit Oekraïne ontvangen we € 83 per opvangplek per dag. Voor de particuliere opvang krijgen we de uitbetaalde leefgelden en woonkosten vergoed plus een normvergoeding voor de uitvoering. De rijksuitkering ramen we voor 2023 op € 8,3 miljoen.
Dit bedrag ramen we ook bij aan de uitgavenkant, inclusief het restant budget uit 2022 (€ 2,1 miljoen uit de reserve lopende projecten). We verwachten dat we ruimschoots met de rijksuitkering uitkomen. We verwachten ook dat er een groter verzoek op voorzieningen ontstaat en dat een deel van de Oekraïners (langer) zal blijven.
Daarnaast ontvangen we van het rijk € 328.000 voor het realiseren van 56 nieuwe opvangplekken bij de Kentering.
1.10/R1 Middelen dagbesteding amv-ers
In mei 2023 heeft de raad besloten om incidenteel € 312.000 beschikbaar te stellen voor dagbesteding en onderwijs voor alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv'ers). Hier staat een bijdrage uit de algemene reserve tegenover.
1.11/R1 Kosten Noodlokalen Agora onderwijs Montessori College Groesbeek
De raad heeft op 13 juli 2023 besloten om voor een periode van 3 jaar noodlokalen ter beschikking te stellen voor het Agora onderwijs van het Montessori college in Groesbeek. De kosten hiervan zijn € 482.000. Hier staat een bijdrage uit de algemene reserve tegenover.
1.12/R22 Versterking gemeentelijke dienstverlening
Naar aanleiding van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK) over de toeslagenaffaire heeft het kabinet voorstellen gedaan om de dienstverlening vanuit de overheid fundamenteel te verbeteren. Het kabinet stelt onder andere voor om de uitvoeringscapaciteit bij de overheid te versterken en extra ondersteuning te bieden aan mensen in kwetsbare posities. De ontvangen rijksgelden van € 254.000 zijn in 2022 gestort in de reserve lopende projecten. Dat bedrag zetten we nu hiervoor in.
1.15/R2 Implementatie nieuwe nota minimabeleid en schuldhulpverlening
Voor de nieuwe nota minimabeleid en schuldhulpverlening ramen we eenmalig € 250.000. Het project is in 2022 niet afgerond. Het restant budget van € 208.000 is doorgeschoven naar 2023 door storting in de reserve lopende projecten.
1.18/4.5 Energietoeslag
We ontvangen van het Rijk een budget van € 2,9 miljoen voor de uitbetaling en uitvoering van de energietoeslag voor 2023. Hiervan is € 0,7 miljoen al in 2022 ontvangen. Het in 2022 uitgekeerde bedrag hebben we via de reserve lopende projecten gestort en overgeheveld naar 2023. We verwachten met deze uitkering uit te komen. Omdat de uitvoering doorloopt naar 2024 hevelen we het niet bestede bedrag bij de jaarrekening via de storting in de lopende projecten over naar 2024.
1.21/R2 Extra gelden jeugdhulp (corona)
Het Rijk heeft in 2021 geld beschikbaar gesteld voor problematiek in de jeugdhulp. Het restantbudget zetten we onder meer in voor uitvoering visie preventie jeugd, vergroten mentale weerbaarheid jeugd en uitwerking opgaven sociaal Domein. Dit bedrag is in 2021 gestort in de reserve lopende projecten. Zo kunnen we het in 2023 besteden.
2.2/R1 Vergroenen van grijze woonstraten- wijken en dorpscentra
Groen heeft ook een aantal belangrijke functies, zoals wateropvang, waterafvoer, biodiversiteit, verkoeling en belevingswaarde. Dat laatste bleek bijvoorbeeld tijdens de omgevingstour (participatietraject over de omgevingswet). Inwoners gaven aan het groen in en rondom onze gemeente erg te waarderen. Het zorgt voor leefplezier en woongenot.
Sommige plekken in onze gemeente zijn relatief grijs. Daarmee bedoelen we dat er vooral stenen of asfalt ligt. Functioneel, maar in strijd met voornoemde. Daarom stellen we voor om de meest grijze gebieden in onze gemeente te vergroenen. Daaronder vallen ook de dorpscentra. Hiervoor is € 250.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
2.5/R1 Snoeien van bomen
Wij lopen alle bomen één keer per drie jaar langs. Dit om de veiligheid te garanderen. Vanwege een tekort aan personeel bij de gemeentewerf is er een achterstand van een jaar opgelopen. Wij willen in 2023 een inhaalslag maken door een externe partij in te schakelen. Hiervoor is eenmalig € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
2.7/R1 Inhuur advies ontwikkeling Sporthal Ooij
Vanuit het Coalitieplan is Sporthal Ooij een groot extra vraagstuk om op te pakken. Hiervoor is extra capaciteit nodig en mogelijk extra budget voor onderzoek/specifieke expertise. Daarnaast zien we nog een aantal accommodatievraagstukken op ons afkomen die net wel, net niet binnen de huidige capaciteit kan worden opgevangen. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
2.8/R1 Uitbreiden operatie Steenbreek
De gemeente doet mee aan het speerpunt 'stenen eruit, groen erin!' uit de Regionale Adaptatie Strategie Rijk van Maas en Waal. Om daadwerkelijk handen en voeten te kunnen geven aan dit speerpunt is het nodig dat de operatie Steenbreek, die nu nog beperkt is tot Breedeweg, wordt uitgerold over de gehele gemeente. Hierbij verspreidt Steenbreek de boodschap, doet de communicatie, organiseert evenementen en ontzorgt burgers bij het ontstenen. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
2.12/R2 Decembercirculaire duurzaamheid
We hebben in de decembercirculaire 2019 € 190.000 ontvangen via de algemene uitkering voor duurzaamheid. Het bedrag is beschikbaar in de reserve lopende projecten, zodat we het in 2023 kunnen besteden.
2.13/R2 Uitvoering Klimaatakkoord
We hebben in 2022 € 237.500 ontvangen via de algemene uitkering voor de uitvoering van het Klimaatakkoord. Het bedrag is beschikbaar in de reserve lopende projecten, zodat we het in 2023 kunnen besteden.
3.1 Opbrengst grondverkopen Hulsbeek
We verwachten in 2023 de ontwikkeling van het plan Hulsbeek voor een bedrag van € 300.000 aan kavels te verkopen. Daarna is de verwachting dat alle grond is verkocht.
3.2/R1 Versterken Bedrijventerrein I en II in Groesbeek
Dit terrein is verouderd en ziet er op sommige plekken niet fraai uit. Over 2 á 3 jaar gaan wij daar een groot deel van de openbare ruimte vernieuwen. Dit is een goed moment om in gezamenlijkheid met de ondernemers het gehele bedrijventerrein een impuls te geven. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve. Met het gevraagde budget bekostigen wij het traject met de ondernemers om te komen tot een plan van aanpak.
3.3/R1 Aansluiten op uniform wandelnetwerk Gelderland
De provincie Gelderland wil een uniform wandelnetwerk stimuleren en heeft hiervoor een subsidieregeling opengesteld. Gemeenten moeten 50% cofinancieren. Gemeenten rondom Berg en Dal en zelfs onze Duitse buurgemeenten willen zo'n uniform wandelnetwerk. Gemeenten als Druten, Lingewaard en Zevenaar hebben vorig jaar al (een deel) van dit netwerk gerealiseerd. Met zo'n uniform wandelnetwerk kunnen inwoners en bezoekers nog gemakkelijker gemeentegrensoverschrijdend wandelen. Als wandelgemeente van het jaar 2020 willen we graag aangesloten zijn op onze buurgemeenten met onze wandelmogelijkheden. De incidentele kosten zijn afhankelijk van het aantal kilometers aan wandelnetwerk. Hiervoor is € 100.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
3.5/R2 Invoering Omgevingswet
In oktober 2019 heeft de raad € 765.000 beschikbaar gesteld voor de invoering van de Omgevingswet. Dit bedrag is uit de algemene reserve gehaald en gestort in de reserve lopende projecten. Voor 2023 is hiervoor nog € 517.000 beschikbaar.
3.6/R2 Project vitale vakantieparken
We willen vitale vakantieparken waar in overeenstemming met het bestemmingsplan
recreatief verbleven wordt. Vitale vakantieparken kunnen bijdragen aan de lokale economie (op de parken en daarbuiten) en zorgen voor een versterking van de toeristische waarde van het recreatieve aanbod binnen de gemeente. Ook wordt met vitale vakantieparken ondermijning tegen gegaan. Hiervoor heeft de raad in september 2022 € 250.000 beschikbaar gesteld ten laste van de algemene reserve. Dit bedrag is in 2022 gestort in de reserve lopende projecten. Zo kunnen we het in 2023 besteden.
3.9/R2 Subsidie behoud Museumpark Orientalis
Op 25 april 2019 heeft de raad besloten om uit de Algemene reserve € 600.000 te reserveren voor het behoud van Museumpark Orientalis. Het resterende bedrag van € 400.000 staat in de reserve lopende projecten. Dit bedrag stellen we (deels) betaalbaar na goedkeuring door het college op verschillende momenten.
3.10/R2 Coronabudget impuls reïntegratie
Het kabinet neemt in verband met corona aanvullende maatregelen om mensen die hun baan verliezen een beter perspectief te bieden op nieuw werk en inkomen. Hiervoor hebben we € 382.000 ontvangen. Een deel van het budget is doorgeschoven naar 2023 door storting in de reserve lopende projecten (€ 149.000).
3.11 Verduurzamen MKB Berg en Dal
In 2022 hebben we van de Provincie Gelderland een subsidie ontvangen van € 165.697. Deze subsidie Gelders Winterfonds is bedoeld om maatschappelijke-, publieke- en sportvoorzieningen en dat deel van het Gelders bedrijfsleven, in het bijzonder het MKB, dat door de sterk gestegen energieprijzen in de problemen dreigt te geraken, bij te staan (Gelders Winterfonds).
Wij kiezen er voor om deze subsidie vooral in te zetten voor het MKB van onze gemeente. Hiervoor zijn we een aantal projecten gestart.
4.3/R1 Extra bijdrage Munitax
Munitax heeft in 2023 ruim het dubbele aantal bezwaren ontvangen ten opzichte van 2022. Met name het aantal bezwaren van no cure no pay-bureaus is enorm gestegen. Daardoor is extra capaciteit nodig om alle bezwaarschriften (tijdig) af te handelen. Daarom heeft de raad ingestemd met een extra bijdrage aan Munitax van € 445.000. Deze extra kosten brengen we ten laste van de algemene reserve.
5.2/R1 Volledig digitaal archief
In de huidige situatie bestaat ons archief uit zowel analoge (fysieke) stukken als digitale opslag (hybride situatie). Zolang we in deze hybride situatie zitten groeit zowel ons analoge als digitale archief. We hebben het over “dubbele opslag”. Voor de overgang naar een situatie waarbij we enkel nog maar digitaal archiveren is het noodzakelijk dat we een substitutiebesluit laten vaststellen (aan een digitaal archief worden wettelijke eisen gesteld waaraan we moeten voldoen) en dat we onze analoge achterstanden wegwerken door deze te digitaliseren. Hiervoor is € 140.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
5.3/R1 Vervangende applicatie Sociaal Domein
De applicaties die we binnen het sociaal domein gebruiken, moeten we vervangen. Hiervoor moeten we een aanbesteding houden. Een externe partij ondersteunt onze organisatie hierbij. Daarnaast hebben we eenmalige implementatiekosten en kosten voor het overzetten van data naar de nieuwe applicaties. Hiervoor is € 230.000 beschikbaar gesteld ten laste van de Algemene reserve.
5.4 Herinrichten Planning en Control (P&C)
In de raadsvergaderingen van 13 juli (VB/Raad/23/01541) en 12 oktober (VB/Raad/23/01618) is in totaal € 260.000 beschikbaar gesteld voor de herinrichting Planning en Control. Dit bedrag halen we uit de Algemene reserve. Het project heeft een langere doorlooptijd, waarschijnlijk tot en met 2025.